7- ایده‌های زیست فناورانه محیط زیستی که در ایران عملی شده‌اند

• استفاده از ترکیبات زیستی برای ساخت پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر

پلی اتیلن به عنوان یک پلاستیک پر مصرف در بیشتر صنایع از جمله خودرو سازی، لوازم خانگی، بسته بندی، بهداشتی و پزشکی مورد استفاده قرار گرفته به طوری که صنایع بسته بندی بیشترین سهم را در مصرف این پلیمر مصنوعی نشان می‌دهد. لذا بیشترین آلودگی زیست محیطی ناشی نیز از مصرف پلی اتیلن در صنعت بسته بندی می‌باشد. کاربردهای متنوع پلی اتیلن در صنعت بسته بندی از جمله موادغذایی، نانوایی ها، خشکشوئی، سوپر مارکت‌ها و نیز مصرف فیلم‌های کشاورزی و بسته بندی قطعات صنعتی باعث استفاده روز افزون آن می‌گردد.

آلودگی زیست محیطی ناشی از این محصولات اصولا به ماندگاری و عدم تجزیه این پلاستیک در محیط به مدت ۳۰۰ الی ۴۰۰ سال باز می‌گردد.

واژه زیست تخریب پذیر یا Biodegradable  به معنی موادی است که بسادگی توسط فعالیت موجودات زنده به زیر واحدهای سازنده خود تجزیه شده و بنابراین در محیط باقی نمانند. استانداردهای متعددی برای تعیین زیست تخریب پذیری یک محصول وجود دارد که عمدتاً به تجزیه 60 تا 90 درصد از محصول در مدت دو تا شش ماه محدود می‌گردد.

• استفاده از نانو مالچ طبیعی به جای مالچ[1] نفتی برای مبارزه با پدیده ریز گردها

دکتر وحید یاوری معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر اذعان داشت که این نانو­مالچ طبیعی برای نخستین بار در کشور از ضایعات مزارع خوزستان برای تثبیت خاک تهیه شده و کاملاً طبیعی است. سبز و طبیعی بودن این مالچ باعث می­شود که بدون داشتن عوارض مخرب مالچ­های نفتی همان کارایی را داشته باشد.

از معایب روش­های مالچ پاشی متداول می­توان به برهم زدن ترکیبات زیست محیطی اشاره کرد. علاوه بر این، عمليات مالچ پاشي نيازمند تجهيزات و نيروي انساني زيادي است. چون اين ماده شبيه قير است بايد در محيط ابتدا گرم و سپس روي خاک پاشيده شود که هزينه حمل از مبدا تا منطقه عملياتي نيز به آن اضافه مي‌شود.

از مزایای مهم محصول نانومالچ طبیعی می­توان به کاهش سطح تبخیر آب، افزایش ذخیره رطوبت خاک، غنی سازی و ارتقاء کیفیت و ساختار خاک، بهبود شرایط رشد گیاهان، عدم ایجاد آلودگی ثانویه، اجرای آسان و ساده بدون نیاز به امکانات و تجهیزات پیچیده بر خلاف مالچ نفتی (دمای بالا ۶۰ درجه و هزینه حمل و نقل زیاد)، طول عمر بالا (۷-۱۰ سال)، قیمت مناسب و کیفیت بالا، مطابقت با شرایط مختلف خاکی استان خوزستان (شرایط اسیدی و قلیایی خاک)، تولید انبوه و نیمه انبوه تثبیت کننده نانو بر حسب نیاز اشاره کرد.

شما به عنوان يك فرد علاقه‌مند به حوزه محيط زيست و علم بيولو‍ژي چه ايده‌هاي زيست فناورانه‌اي با خواندن اين صفحات به ذهنتان خطور كرد…

[1] مالچ به پوشش غیرزنده‌ای اطلاق می‌شود که برای محافظت و ارتقاء کیفیت خاک، و همچنین تثبیت شن‌های روان و جلوگیری از گرد و غبار، روی سطح خاک قرار می‌گیرد.