بخش اول-مقدمه و زیست شناسی

پیشگفتار
اگر شما علاقمند به شناخت رشتة زیست فناوری هستید، لازم است قبل از مطالعه «شاخههای زیست فناوری» حتماً این مجموعه مقدماتی، یعنی «مبانی زیست فناوری»[1] را مطالعه نمائید. هر رشته ای برای خود زبان و مفاهیمی دارد که آدمی تا بدانها آشنا نباشد، نمیتواند به شاخه اصلی و مورد نظر ورود پیدا کند، از این رو این مجموعه برای شما گرامیان به رشتة تحریر در آمده تا با بخشهایی از مفاهیم و تعاریف مورد نیاز آشنا شوید.
[1]Basics of Biotechnology
مقدمه
در کشورهای پیشرفته جهان، «زیست شناسی» نه تنها به عنوان یک رشتة مهم علمی تلقی میشود، بلکه به عنوان دانشی سرشناس میباشد که همگان، برای بهتر زیستن، باید اصول کلی آن را فرا گیرند. با این هدف در بسیاری از کشورهای جهان شاهد چاپ و نشر کتابها و مقالات علمی مفید و ارزشمند زیست شناسی هستیم که نه تنها مطالعة آنها شیرین و لذت بخش میباشد، بلکه بسیاری از آنها که در شاخههای مختلف زیست شناسی هستند، بسیار کاربردی و قابل استفاده در زندگی انسانها و سایر موجودات هستند. که به دست انسان میتواند تعمیم داده شود و مورد استفاده همگان قرار گیرد. برای ارتقاء فرهنگ، آرامش و بقاء، این کتابها میتوانند راهگشا باشند. امروزه «زیست شناسی»[1] یکی از مهمترین رشتههای علوم پایه میباشد، که گسترش بسیار چشمگیری در جهان پیدا کرده است. در دهههای اخیر، در «عمق مادة زنده» آنچنان پژوهشهایی انجام شده است که بیشتر به معجزه شباهت دارد. امروزه زیست شناسی همة رشتههای علوم را به خدمت گرفته است. با توجه به دلایل ذکر شده و نیاز مبرم برای معرفی کامل رشته «زیست فناوری» به دانش آموزان عزیز، مجموعة پیش نیازی که تقریباً بتواند بخشهای مهم را به جهت آشنایی مفاهیم و موارد اولیه برای معرفی این رشته ارائه کند تدوین گردیده و در اختیار شما عزیزان قرار داده شده.
[1] Biology
1-زیست شناسی[1]
زیست شناسی دانشی است که در آن موجودات زنده از دیدگاههای مختلف مورد مطالعه قرار میگیرند. بیائید تا این شاخه بزرگ از علم را بررسی کنیم، همانطور که ذکر شد زیست شناسی دانش بزرگی است و دارای رشتههای گوناگونی میباشد، به افرادیکه در یک یا چند رشته از دانش زیست شناسی متخصص باشند زیست شناس میگویند. این دانش به بررسی ویژگیها و رفتارهای جانداران، چگونگی پیدایش گونهها، افراد و نیز به بررسی تعامل جانداران با یکدیگر و محیط پیرامونشان میپردازد، زیستشناسی شامل موضوعات گستردهای بوده که دارای تقسیمبندی بسیاری از مباحث و رشتههای مختلف است.
[1] Biology
2- انسان و زیست شناسی
دانش زیست شناسی از ابتدا تا امروز فکر انسان را به خود مشغول داشته است. به یقین میتوان گفت که عشق به زندگی و تلاش برای حفظ آن بزرگترین انگیزة انسان در کشف حقایق طبیعت است. آدمی از دیرباز خواسته است تا بداند که چه نیرویی جاندارن را زنده نگه میدارد، ویژگیهای متمایز کنندة موجودات جاندار از موجودات بیجان چیست؟ جانداران چرا میمیرند؟ آیا از مرگگریزی هست؟ و آیا آدمی میتواند زندگی جاودانه داشته باشد؟ آیا طول زندگی را میتوان افزایش داد و آیا میتوان عمری را در رفاه و تندرستی کامل گذراند؟ به چه طریق میتوان از منابع طبیعی به نحو درست استفاده کرد؟ آیا میتوان بین زیست شناسی و تکنولوژی ارتباط برقرار کرد؟ و خلاصه، با اتخاذ چه شیوهها و تمهیداتی میتوان با صرف هزینهای کمتر جامعهای سالم، مرفه و خوشبختتر داشت؟ پاسخ به این پرسشهای بنیادین و صدها پرسش دیگر را میتوان در حیطة دانش «زیست شناسی» جستجو کرد. اهمیت دانش زیست شناسی آنچنان است که آدمی همة دانشها را در خدمت این دانش قرار داده است. زیرا حفظ زندگی و بهبود آن محور اصلی فعالیتهای آدمی را تشکیل میدهد. متأسفانه، در بسیاری از موارد، این خود محور بینی آدمی پیامدهای سوئی مانند نادیده گرفتن زندگی موجودات و استفادة نادرست از طبیعت را نیز به همراه داشته که بر طرف کردن افراط گراییهای انسان و احترام به حقوق طبیعت لازمة آن داشتن «اخلاق زیستی»[1] میباشد که بدان ها اشاره خواهد شد.
[1] Biological ethics
3- پیدایش حیات
برای پرداختن به ادامه بحث بیائید از ابتدا شروع کنیم، آیا میدانید حیات بر روی کره زمین در چه زمانی آغاز شده است؟
برای پاسخ به این سوال بیائید در ابتدا به این مسئله بپردازیم که عمر زمین مان چقدر است؛ عمر زمین چیزی در حدود «4.5 میلیارد» سال میباشد، تعجب بر انگیز است!!! اما ما از این زمان اولیه شروع و تشکیل کره زمین مستقیماً چیز زیادی نمیدانیم، زیرا سنگهای قدیمی تر از «3.9 میلیارد» سال پیش پیدا نشده اند که بتوان اطلاعاتی از زمان اولیه تشکیل کرة زمین یافت، در واقع باید تاریخ «پیدایش حیات» را تاریخ پیدایش «ترکیبات آلی»[1] بدانیم و به جستجوی این ترکیبات در درون سنگ های قدیمی بپردازیم. وجود سنگواره های باکتری هایی در سنگ های حدود 3.5 میلیارد سال پیش نشان می دهد اما سنگواره های قدیمی تر از آنها یافت نگردیده و ممکن است حیات تاریخ قدیمی تری داشته باشد.
[1] Organic compounds
4- ترکیبات آلی
در قسمت قبل از ترکیبات آلی صحبت شد آیا می دانید این ترکیبات چه هستند؟
بیائید تا با هم به پاسخ این پرسش بپردازیم، ترکیبات آلی به گونهای از ماده و ترکیبات شیمیایی (جامد، مایع و گاز) گفته میشود که در مولکولهای خود دارای «کربن و هیدروژن» باشند، تشکیل مولکول های سرشار از کربن و هیدروژن ساختار جانداران زنده را شکل می دهد، در واقع بدن موجودات زنده از ترکیبات آلی تشکیل شده که در درون «یاخته» یا همان سلولها[1] سازمان مییابند.تا ساختار یک موجود زنده را تشکیل دهند. به طور کلی همة جانداران از «یک یا چند یاخته» ساخته شده اند که مجموعه ای از مولکول های پیچیدة یا سازمان یافته می باشند.
[1] Cells
دیدگاهتان را بنویسید